پودر ذغال در نقاشی سیاه قلم چه کاربردی دارد

یکی از سبک های هنری بصری و شیوه هنرنمایی که مورد توجه بسیاری از افراد هنردوست است، شیوه نقاشی سیاه قلم است. در این مقاله قصد داریم به بررسی انواع مدل های سیاه قلم بپردازیم. اما پیش از آن که بخواهیم وارد جزئیات این معقوله شویم بهتر است ابتدا پاسخ این سوال که نقاشی سیاه قلم چیست را بدانید.

مطالبی که در این صفحه خواهید خواند:

1. نقاشی سیاه قلم چیست
2. پودر ذغال در نقاشی سیاه قلم
3. قلم مو در طراحی سیاه قلم
4. تکنیک های اجرا سیاه قلم
5. آموزش سیاه قلم چهره
6. تفاوت طراحی چهره با مداد و سیاه قلم
7. بازار کار سیاه قلم
8. وسایل سیاه قلم
9. مقوا مورد استفاده در طراحی سیاه قلم
10. سوالات متدوال

نقاشی سیاه قلم چیست

نقاشی سیاه قلم یکی از زیر مجموعه های نقاشی است که البته، ابزار های آن با ابزار های طراحی مطابقت دارد. این هنر زیبا که روی کاغذ و مقوا انجام می‌شود با اینکه بین مردم محبوبیت فراوانی دارد، اما تحصیلات آکادمیکی در دانشگاه ها برای آموزش آن وجود ندارد.

پودر ذغال در نقاشی سیاه قلم

یکی از مواد اصلی در نقاشی سیاه قلم پودر ذغال می باشد، بسیاری از نقاشی هایی که با سیاه قلم کشیده شده است از پودر ذغال در طراحی استفاده کرده است.در برخی از تکنیک های طراحی به روش سیاه قلم مانند هایپررئال از زغال و پودر زغال استفاده می شود. زغال سیاهی کامل و مخملی مانندی را به طرح مورد نظر می دهد و علاوه بر این موضوع نسبت به مداد معمولی پهنای بیشتری دارد و میتوان گفت در نقاشی هایی که از مناظری مانند طبیعت و زمین های کشاورزی ایده گرفته شده است بیشترین کاربرد را دارد.

لازم به ذکر است نقاشی سیاه قلم به انگلیسی Chiaroscuro می باشد.

قلم مو در طراحی سیاه قلم

قلم مو در طراحی سیاه قلم یکی دیگر از انواع ابزار مورد استفاده در نقاشی های سیاه قلم می باشد که در کلاس نقاشی کودکان نیز مورد استفاده قرار میگیرد، با استفاده از ابزار قلم مو میتوانید طرح های ظریف را ترسیم کرده و با سیاه قلم تکمیل نمایید، امروزه میتوان گفت یکی از پر کاربرد ترین ابزار ها در نقاشی سیاه قلم فانتزی، قلم مو می باشد، چرا که با استفاده از آن میتوانید به اسانی زیبا ترین طرح های ظریف را خلق نمایید.

تکنیک های اجرا سیاه قلم

بسیاری از تکنیک های اجرا سیاه قلم در کلاس نقاشی وجود دارد که همواره باعث زیبایی بخشیدن به اثر های هنری نقاشان شده است، برخی از این تکنیک های اجرا سیاه قلم عبارت اند از:

تکنیک هاشور زنی
در این روش حطوط تیره و نازک به صورت متوالی در یک موازات قرار می‌گیرند. انجام این تکنیک با ذغال طرح را نرم‌تر و تیره‌تر می‌کند. این تکنیک در آموزش نقاشی با مداد رنگی نیز به صورت تخصصی تر آموزش داده میشود.

تکنیک سایش
در این تکنیک با استفاده از ذغال یک تکه کاغذ را روی سطحی ساییده و به کمک آن بافتی در سطح ایجاد می‌شود.

تکنیک محو کردن
از این تکنیک برای ایجاد صیقل بین نواحی تاریک تر و روشن تر استفاده می‌شود. برای محو کردن دو روش استفاده از انگشت و استفاده از محو کن وجود دارد.

تکنیک پاک کن زنی
برای پاک کن زنی معمولا از یک پاک کن خمیری استفاده می‌شود. این نوع پاک کن ها نرم و قابل انعطاف می‌باشند. پاک کن های دیگری همچون پاک کن های فرچه‌دار و اتودی نیز برای این کار استفاده می‌شوند.

آموزش سیاه قلم چهره

حال که با پاسخ این سوال که نقاشی سیاه قلم چیست اشنا شدیم، زمان آن رسیده است که به آموزش سیاه قلم چهره بپردازیم، در این بخش به صورت کوتاه آموزش سیاه قلم چهره را برای شما عزیزان قرار داده ایم.

در شروع آموزش سیاه قلم چهره، ابتدا باید وسایبل مورد نیاز را اماده کنید، برای این کار به یک مقوای اشتنباخ و یک تخته شاسی با کیفیت نیاز داریم.

پاک کن و محو کن را نیز به عنوان اصلی ترین مواد لازم برای سیاه قلم چهره در کنار خود داشته باشید، سپس شروع به طراحی با یکی از مداد های مورد نظر خود به همراه پودر ذغال میکنیم.

اولین مرحله در آموزش صفر تا صد طراحی سیاه قلم طراحی چشم می باشد. برای رسم چشم در این نقاشی، ابتدا باید خط های بیرونی لثه چشم، ابرو و خطوط چین خوردگی پلک بالا و پایین را با دقت و تمرکز بالا رسم نمایید.

پیشنهاد میشود: فواید نقاشی برای کودکان

تفاوت طراحی چهره با مداد و سیاه قلم

یکی از سوالاتی که ممکن است ذهن شما را به خود درگیر کرده باشد این است که تفاوت طراحی چهره با مداد و سیاه قلم در چه می باشد؟ یکی از اصلی ترین تفاوت طراحی چهره با مداد و سیاه قلم و بارز ترین تقاوت این دو نوع نقاشی با یکدیگر ، زنده تر بودن نقاشی سیاه قلبم نسبت به نقاشی با مداد می باشد، همانطور که بالا تر نیز گفته شد در نقاشی سیاه قلم همواره از پودر ذغال برای طراحی و جان بخشیدن به اثر هنری استفاده میشود که همین امر باعث میشود تفاوت آن را با دیگر نوع نقاشی و طراحی ها حس کنیم.

بازار کار سیاه قلم

امروزه میتوان گفت یکی از بهترین مشاغل برای کسانی که به نقاشی علاقه مند هستند و میخواهند در خوزه نقاشی فعالیت کنند سیاه قلم می باشد، بازار کار سیاه قلم امروزه به گونه ای می باشد که حتی در آتلیه ها و مراکزی مانند مهد کودک ها و یا مراکز عکاسی نیز میتوانید مشغول به کار شده و از طریق کار سیاه قلم کسب درامد داشته باشید.

وسایل سیاه قلم

وسایل سیاه قلم و وسایل لازم برای نقاشی سیاه قلم را در بخش زیر میتوانید مشاهده نمایید.

• مقوای اشتنباخ و فابریانو
• تخته شاسی
• کاغذ پوستی
• زغال یا پودر زغال
• انواع مداد مشکی
• محو کن
• پاک کن
• قلمو سرتخت
• پودر کف دریا
• چسب کاغذی

با توجه به نوع نقاشی سیاه قلمی که میخواهید در طرح خود از آن استفاده نمایید این وسایل از جمله نوع مقوای انتخابی متغیر خواهد بودف در بخش زیر مقوا مورد استفاده در طراحی سیاه قلم را مورد بررسی قرار داده ایم.

مقوا مورد استفاده در طراحی سیاه قلم

مقوا مورد استفاده در طراحی سیاه قلم یکی از مهمترین چیز ها برای هر هنرجوی نقاشی می باشد، چرا که مقوایی که رد نقاشی سیاه قلم مورد استفاده قرار میگیرد باید جنس و همچنین نوع مشخصی باشد.

مقوا مورد استفاده در طراحی سیاه قلم باید دو ویژگی مهم را دارا باشد، یکی از این ویژگی هایی که باید مقوای سیاه قلم داشته باشد این است که گرم بالا باشد یعنی ضخیم باشد تا در مراحل محو کاری و لایه گذاری بافت کاغذ از بین نرود و پاره نشود.

یکی دیگر از ویژگی های یک مقوای خوب برای نقاشی سیاه قلم این می باشد که سطح صاف و مخملی داشته باشد، چرا که به دلیل عدم ثبات پودر زغال باید سطح کاغذ دارای پرز های ریز مانند مخمل باشد تا این پودر های زغال را ثابت نگه دارد و همینطور سطح صافی داشته باشد تا بتوانید سایه ها را محو کنید.

تاریخچه نقاشی سیاه قلم

برخی از افراد نام این هنر را منصوب به محمد بن محمود شاه خیام می‌دانند که در دوران بایسنقر میرزا نقاشی نام آور بود. البته دلیل این نام گذاری به خاطر لقب این فرد که محمد سیاه قلم است باز می‌گردد.

البته بعضی افراد نیز بنیان گذار آن را یکی از شاگردان استاد بزرگ نقاشی، کمال الملک می‌دانند که در آن زمان با استفاده از قلم مو، با ترکیب ذغال و مل روی کاغذ را نقاشی می‌ کردند.

تاریخچه نقاشی سیاه قلم و زمان شروع آن را می‌توان تقریبا با شروع نگارگری ایرانی هم زمان و هم دوره دانست و این یعنی تقریبا از زمان قرن هفتم هجری قمری این شیوه هنری میان هنرمندان رواج داشته است.

ابزار نقاشی سیاه قلم

همان طور که گفته شد ابزار نقاشی سیاه قلم بر خلاف انتظار با توجه به نامی که دارد، بیش تر از آن که با ابزار های نقاشی سر و کار داشته باشد با ابزار ها و لوازم مورد نیاز در طراحی مطابقت دارد.

نقاشان این سبک از هنر با ترکیب مل و زغال روی کاغذ یا مقوا به خلق اثر هنری می‌پردازند اما شیوه های اجرایی این سبک از نقاشی به هیچ وجه به طراحی ربطی ندارد و زیر گروه طراحی به شمار نمی‌رود.

در این جا لازم به ذکر است که زغال ها خود انواع مختلفی دارند و از آن ها می‌توان به شکل های متفاوتی استفاده کرد. در ادامه این مقاله به بررسی انواع زغال های موجود و مخصوص برای طراحی سیاه قلم و بیان کاربرد های هر یک از آن ها پرداخته ایم.  

انواع ذغال و کاربردهای آن در طراحی

نوع اول، زغال هایی هستند که به شکل چوب فشرده مورد استفاده قرار می‌گیرند که خود این نوع می‌تواند سخت یا نرم باشد. مداد هایی نیز وجود دارند که به جای مغز گرافیتی، از زغال به عنوان مغزی استفاده کرده اند و به آن ها زغال مدادی گفته می‌شود.

این مداد ها قابلیت این را دارند که مانند مداد عادی تراش شوند و مناسب قسمت هایی از نقاشی هستند که در آن ها نیاز به ایجاد ظرافت بیشتری نسبت به سایر نقاط است.

زغال های بید و همچنین پودر زغال از نوع زغال های نرم هستند که برای استفاده از پودر زغال باید آن را همراه با قلم مو به کار ببرید.

به طور کلی زغال های سخت برای ایجاد رنگ سیاه بسیار تیره و زغال های نرم تر برای ایجاد طیف خاکستری مورد استفاده می‌گیرند.

تفاوت طراحی با مداد و سیاه قلم چیست

یکی از مهم ترین تفاوت های طراحی با مداد و سیاه قلم، تفاوت در استفاده از تناسبات است.

یکی از مهم ترین مهارت هایی که یک طراح برای طراحی کردن ایده یا محصول باید کسب کند این است که چگونه ابعاد و اندازه های درست طرح خود را به دست آورده و در مقیاس های مناسب آن را به کار ببرد.

اما در نقاشی سیاه قلم این موضوع هیچ ارزشی نداشته و صرفا ایجاد تنالیته سفید تا مشکی و طیف خاکستری و استفاده کردن از سایه روشن هاست که حائز اهمیت است و  از این جهت است که زیر مجموعه نقاشی قرار می‌گیرد و نه طراحی.

نقاشی سیاه قلم به انگلیسی چیست

نقاشی سیاه قلم در دنیا، به عنوان سبکی که در آن استفاده از سایه روشن ها اهمیت بسیار زیادی دارد شناخته می‌شود. ولی لزوما رنگ های به کار رفته در آن طیف خاکستری و سیاه و سفید نیست.

به طوری که اگر طراحی سیاه قلم به انگلیسی و یا Chiaroscuro  را در گوگل سرچ کنید، تصاویری را به شما نشان می‌دهد که از لحاظ رنگ های مختلف به کار برده شده شاید شباهتی به نقاشی سیاه قلمی که در ایران شناخته می‌شود نداشته باشند. اما سایه روشن های ایجاد شده در این نقاشی ها باعث شده که نامی که به آن خوانده می‌شوند یکسان باشد.

به طور مثال نقاشی دختری با گوش واره مروارید را در زیر می‌بینید.

این نقاشی که یک شاهکار هنری اثر ورمیر است، یکی از نقاشی هایی است که تحت عنوان Chiaroscuro شناخته می‌شود. با اینکه یک پرتره است و با تکنیک رنگ روغن اجرایی شده است.

نمونه کار سیاه قلم

در اینجا چند نمونه از نقاشی های سیاه قلمی که به دست هنرمندان کشورمان کشیده شده اند را می‌بینید تا با این سبک از نقاشی بهتر آشنا شوید.

نقاشی سیاه قلم یعنی چه؟

نقاشی سیاع قلم به نوعی از نقاشی گفته میشود که در آن از پودر ذغال و مداد های متنوع با ابعاد متنوع استفاده میشود، داخل مقاله به صورتع جامع نقاشی سیاه قلم و انواع آن را مورد بررسی قرار داده ایم.ابزار مورد استفاده در نقاشی سیاه قلم چیست؟

برای نقاشی سیاه قلم از ابزاری مانند مقوا، پودر ذغال و محو کن باید استفاده شود، داخل مقاله به صورت حرفه ای تمامی ابزار های مورد استفاده در نقاشی سیاه قلم را قرار داده ایم.

منبع: سیاه قلم